Zeugma Antik Kenti

Zeugma Antik Kenti

Zeugma Antik Kenti,  Gaziantep ilinin Nizip ilçesi Belkıs köyü sınırları içerisinde Fırat Nehri kıyısında yer alan ve tarih boyunca önemli bir ticaret merkezi olarak hizmet vermiş olan bir antik kenttir. MÖ 300’de Büyük İskender’in Fırat Nehri’ni geçtiği yerde Büyük İskender’in generallerinden biri olan I. Selevkos Nikator tarafından Selevkeia Euphrates adıyla bir kent kurulmuştur. Bu kentin karşısına ise eşi Apama’nın adıyla ikinci bir kent daha kurmuş ve iki kenti bir köprü ile birbirine bağlamıştır. MÖ 31 yılından itibaren Roma İmparatorluğu’na bağlanan kentin adı geçit ya da köprü anlamına gelen Zeugma olarak değiştirilmiştir.

Tarih ve Kuruluş

Zeugma Antik Kenti’nin tarihi MÖ 300'lü yıllara kadar uzanmaktadır. Makedonyalılar döneminde bir yerleşim yeri olarak kullanılan kent, daha sonra Roma İmparatorluğu'nun hakimiyetine girmiştir. Roma döneminde büyük bir gelişme gösteren Zeugma, stratejik konumu ve Fırat Nehri üzerindeki köprüleri sayesinde önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir. İpek Yolu üzerinde bulunması, kentin ticaret ve ulaşım açısından da büyük bir önem taşımasını sağlamıştır.

Mozaik Sanatı ve Zeugma

Zeugma, Antik Çağ’ın en önemli mozaik merkezlerinden biridir. Kentte bulunan birçok yapıda muhteşem mozaikler keşfedilmiştir. Bu mozaiklerde, çeşitli mitolojik ve tarihi sahneler, portreler, hayvanlar ve bitkiler tasvir edilmiştir. Zeugma Mozaikleri, ince işçilikleri, canlı renkleri ve detaylı kompozisyonlarıyla büyüleyicidir.
Zeugma'da bulunan en ünlü mozaikler arasında, Dionysos ve Nike Mozaiği, Çingene Kızı Mozaiği, Poseidon, Okeanos ve Tethys Mozaiği, Okeanos ve Tethys Mozaiği, Ahilleus Mozaiği, Europhe’nin Kaçırılışı Mozaiği, Galateia Mozaiği, Venüs’ün Doğuşu Mozaiği ve Triton Mozaiği gibi eserler yer almaktadır. Antik Çağ’ın zengin kültürünü ve sanatsal becerilerini yansıtan bu mozaikler Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergilenmektedir. Mozaikler, MÖ 2.- 3. yüzyıllar arasına tarihlenmektedir. Müzede 2 bin 500 metrekarelik bir alanı kaplayan Zeugma Mozaikleri dışında Roma Dönemi’ne ait heykeller, sütunlar ve çeşmeleri de görmek mümkündür. Savaş tanrısı Ares’in bronz heykeli müzede mozaikler dışında en ilgi çeken eserlerden biridir. 
Zeugma Antik Kenti, kültürel ve tarihi açıdan büyük bir öneme sahiptir. Mozaiklerinin yanı sıra, kentte bulunan diğer arkeolojik kalıntılar da Antik Çağ’a ait önemli bilgiler sunmaktadır.

Görsel Kaynak: Türkiye Kültür Portalı

Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.