Yeni Asur Dönemi Yukarı Dicle Bölgesi Eyalet Sistemi ve Tarımsal Kolonicilik

Atakan Akcay , Serdar Özbilen

Kendi döneminin diğer siyasi güçlerinden çok daha farklı bir güce erişen Asur İmparatorluğu’nun en dikkat çekici özelliklerinden birisi, hüküm sürdüğü coğrafyalarda bağımlı bir kültür ağı yaratmayı başarmasıdır. Yeni Asur döneminin başlangıç aşamasında, Orta Asur döneminde kaybedilen toprakların ele geçirilmesi ve güçlü bir krallığın yapılanma çalışmaları öne çıkar. Bu aşamada Asur hükmü altına giren coğrafyalar içeri-

sinde farklı grupların karşılaşma alanlarındaki gözenekli ve akışkan kültürel alışveriş dikkat çekicidir. Bu yaklaşım Yeni Asur Döneminden önce hükmedilen krallıklara uygulanan kontrol biçimlerinin heterojenliğinden çok daha farklı bir şekilde, fethedilen toprakların eyaletleştirilmesiyle sonuçlanır. Yukarı Dicle Havzası'nda eyalet sistemi çatısı altında krali, güçlen-

dirilmiş kentler ve sistemin en ufak halkasını oluşturan kırsal köy yerleşmeleri olan "dunnu"lar aracılığıyla farklı bir yerleşim modeli oluşturulmuştur. Bu yerleşim modeli ışığında, Yukarı Dicle Bölgesi’nde Yeni Asur döneminde kurulan eyalet sistemi-

nin işleyişini tanımlayıp, kırsal-kentsel yerleşim dokusunu ve tarımsal kolonicilik uygulamalarını anlayabilmek çalışmanın ana konusunu oluşturmuştur.

Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.