Phellos Antik Kenti
Phellos antik kenti, antik Likya bölgesinde bulunan önemli bir arkeolojik sit alanıdır. Kent, günümüzde Antalya iline bağlı Kaş ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Kaş’ın kuzeydoğusundaki Felen Dağı’nın yamacında, bölgeye hakim bir tepe üzerine kurulmuştur.
Antik Çağ’da coğrafyacı olan Hekataios, MÖ 500 civarında Phellos kentinden söz etmektedir. Phellos ve Antiphellos Yunanca isme sahip olan birkaç Likya kentinden biridir. Kentin ismi “Taşlık Ülke” anlamına gelmektedir. Likya dilinde ise karşılığı Vehinda’dır.
Antiphellos kenti, Phellos’un limanıyken, Hellenistik Dönem ile birlikte liman kentinin hızla gelişmesi sonucu Phellos kenti Antiphellos karşısında sönük kalmıştır. Tarihi kaynaklarda hakkında çok fazla bilgi bulunmayan Phellos, günümüze kalan kalıntılarıyla büyük bir yerleşim yerinden çok bir savunma merkezini andırmaktadır. Kentte akropolü çevreleyen sur kalıntıları dışında pek fazla bir kalıntıya rastlanmamaktadır. Yaklaşık 550 metre uzunluğunda ve 200 metre genişliğindeki bir alana yayılmış olan akropol, bölgenin doğal oluşumu olan kireçtaşı bloklardan inşa edilmiş surlarla çevrilidir. Doğu ve güney yönünde surlarla bitişik kuleler bulunmaktadır. Akropolün batı kenarında ev tipi bir kaya mezarı bulunmaktadır. Bu kaya mezarı, Likya Bölgesi’nin ahşap ev mimarisinin kaya mezarına yansıtıldığı oldukça özgün bir örnektir.
Akropolün kuzey yönünde yer alan vadi içerisinde ve karşısındaki tepenin eteklerinde çok sayıda lahit yer almaktadır. Bu lahitler arasında yer alan kabartmalı lahit, bölgenin en dikkat çeken kalıntılarından biridir. Kireçtaşı bloglardan yapılan lahit, kaide, sanduka ve kapak olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. MÖ 385 – 350 yıllarına tarihlenen lahdin bir yüzünde sedire uzanmış ve elinde kadeh tutan mezar sahibinin tasviri yer almaktadır. Bu tasvirin iki yanında ayakta duran iki figür ve sedirin altında kuş figürleri bulunmaktadır. Lahdin diğer yüzündeki tasvirler ise belirsizdir. Kısa kenarlarından birinde bir savaşçı tasviri diğerinde ise mezar sahibine miğfer uzatan başka savaşçı tasvirleri yer almaktadır. Lahdin kapak kısmında ise karşılıklı grifonlar bulunmaktadır.
Phellos'un tarihi MÖ 4. yüzyıla kadar uzandığı düşünülmektedir. Ancak, kentin tam olarak kuruluş tarihi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Phellos, antik Likya Birliği'nin en önemli kentlerinden biri olarak kabul edilir.
Phellos Antik Kenti 19. Yüzyılda keşfedilmiştir. 1842 yılında keşfedilen kenti, Antiphellos’a olan yakınlığı sebebiyle Phellos olabileceği düşünülmüştür. Yapılan çalışmalar sonucunda Phellos'un önemli bir Likya kenti olduğu ortaya çıkmıştır.
Phellos antik kentinde yapılan arkeolojik kazılar, kentin tarihi ve kültürel mirasını daha iyi anlamak için önemli bir rol oynamaktadır. Ancak, Phellos'ta sürekli olarak devam eden büyük ölçekli arkeolojik kazılar yapılmamaktadır.
Kaynak: Türkiye Kültür Portalı
Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.