Kastamonu'da 2300 Yıllık Seramik Parçaları Keşfedildi

Kastamonu'da 2300 Yıllık Seramik Parçaları Keşfedildi

Kültür ve Turizm Bakanlığının desteği ve izniyle Kastamonu Üniversitesi tarafından yürütülen bir proje kapsamında, Kastamonu’nun İnebolu ilçesinde 2300 yıl öncesine ait buluntulara ulaşıldı.

Kastamonu Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Arkeoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Hatice Asena Kızılarslanoğlu başkanlığında yürütülen “İnebolu, Bozkurt, Abana (MÖ 1. Binden - MS 10. Yüzyıla) Yüzey Araştırması” projesinin üçüncü sezonu, İnebolu’da devam ediyor. Çalışmalarına 2022 Kasım ayında başlanan ve 5+1 yıllık proje olarak planlanan yüzey araştırması, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle sürdürülüyor. İlk üç sezonunu İnebolu’da gerçekleştiren araştırma ekibi, ilçenin tüm köylerini adım adım gezerek, muhtar ve köy sakinleri ile görüşmeler yaptı. Proje kapsamında, milattan önce 1. binden milattan sonra 10. yüzyıla kadar geçen süreçteki arkeolojik ve kültürel varlıkların kayıtlarını ve envanterini hazırlamaya başladı. Arkeolojik ve kültürel varlıkların belirlenmesinin yanı sıra, İnebolu’da ve dolayısıyla Kastamonu’da turizm açısından gelişmelere katkıda bulunmayı amaçlayan ekip, şu ana kadar yapılan çalışmalarda 2300 yıl öncesine tarihlenebilecek bulgulara rastladı.

Nekropol Keşfi

Bulgular arasında mezarlar, manastır ve kilise yapılarının yanı sıra, tarihi dönem hakkında pek çok ipucu barındıran kırık çanak çömlek parçaları ve mimari bloklar bulunuyor. Bu bulgular, İnebolu ilçesinin Antik Çağ’daki ekonomik gücü, üretim ve ticaret potansiyeli hakkında da fikir veriyor. İnebolu’daki çalışmaların tamamlanmasının ardından ekip, bulgularını bir kitapta yayınlamayı hedefliyor. Ayrıca, arkeolojik çalışmalarda tespit edilen nekropol (arkeolojik şehirlerde mezar), Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi.

Çalışmalar hakkında bilgi veren Kastamonu Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Arkeoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi H. Asena Kızılarslanoğlu, bölgenin yerleşim tarihi dikkate alındığında bu tarihin daha erkene çekilebileceğini belirtti.

İnebolu, Bozkurt, Abana ve Dolayısıyla Kastamonu’nun Tarihi Süreci Hakkında Veri Elde Etmeyi Amaçlıyoruz

Üç yıldır İnebolu’da yüzey araştırması yaptıklarını belirten Kızılarslanoğlu, “Yüzey araştırmasına öncelikle denize kıyısı olan İnebolu, Bozkurt ve Abana’dan başladık. Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ve yerel yönetimlerin desteğiyle İnebolu, Bozkurt ve Abana ilçelerinde gerçekleştirilen çalışmalar, arkeolojik ve kültürel varlıkların belirlenmesi, kayıt altına alınması, envanterinin yapılması amacı taşıyor. Eski dönemlerde yaşamış olan insanlara ait kalıntıları ve izleri belirleyip kayıt altına almak istiyoruz. Sonra da yaptığımız bu çalışmalar neticesinde bölgenin turizmine de katkı sağlamayı hedefliyoruz. Amacımız, belirli noktalar, gezi rotaları ya da destinasyon noktalarını belirlemek, İnebolu’nun, dolayısıyla Kastamonu’nun tarih süreci hakkında veri elde etmek. Küçük bir ekip ile tüm köyleri adım adım gezerek muhtarlarla, bölgedeki yaşlı insanlarla görüşmeler yaparak, o köylerde herhangi bir kültür varlığı, arkeolojik varlık var mı? şeklinde sorular ile ön bilgi ediniyoruz. Adım adım yürüyerek, gerektiğinde ormana girerek bu zorlu coğrafyada yüzey araştırmasını sürdürüyoruz” dedi.

Günümüzden 2300 Yıl Öncesine Ait Seramik Verimiz Var

Önemli veriler elde ettiklerini ve İnebolu’nun ilçe merkezinde devşirme bazı mimari taş bloklarla karşılaştıklarını söyleyen Kızılarslanoğlu, “Bu buluntulara mimari parçalar diyoruz ve yapılar hakkında bize fikir veriyor. Şu anda Helenistik döneme kadar, yani yaklaşık 2300 yıl öncesine ait seramik verimiz var. Bunlara kırık çanak çömlek parçaları da diyebiliriz. Bunun dışında Roma dönemini işaret eden bazı mimari bloklar, parçalar bulduk. Yine mezar ve nekropol bulduk. Bu alanın tescili de yapıldı. Bu bölgede, Kastamonu Arkeoloji Müzesi ile birlikte kurtarma kazısı ve çevre düzenlemesi yapmak istiyoruz. Yerel halkın bildiği Geriş Tepesindeki manastır ve tarihi dönemlere ait diğer yapıları da envanter kaydına geçiriyoruz. Tüm bu verileri bir kitaba dönüştürmek istiyoruz. Amacımız, İnebolu’nun, Kastamonu’nun kültürel tarihini ortaya çıkarmak ve bulgularla bu kültürel tarihi belgelemek. Çalışmalarımıza 2+1 yıl daha devam etmeyi planlıyoruz. Önümüzdeki sezon Bozkurt ve Abana’da da çalışmalarımız olacak. Bu sezon İnebolu’daki çalışmalarımızı tamamlamayı planlıyoruz” diye konuştu.

İnebolu’da tarihi yapılar ile oda mezarlar bulduk

İnebolu’da tarihi yapılar ve oda mezarlar bulduklarını belirten Kızılarslanoğlu, "İnebolu’da oda mezarlar keşfettik. Bu gömü tipi, bölgenin coğrafyasına ve ölü gömme geleneklerine uygun bir mezar tipidir. Mezarlarda, Arkeoloji Müzesi ile birlikte kurtarma kazısı, temizlik çalışması ve çevre düzenlemesi yapmayı planlıyoruz. Tüm bu çalışmalar planlama dahilinde ve umarım hayata geçirebiliriz. Ayrıca, bulduğumuz tarihi yapıları da koruma altına almak istiyoruz" dedi.

Yaptığımız çalışmalarla İnebolu’nun önemini daha da vurgulamak istiyoruz

Kastamonu’nun tarihte çok önemli kentlerden biri olduğunu söyleyen Kızılarslanoğlu, "Türkiye’nin arkeolojik potansiyeli çok fazla; hemen hemen her şehirde tarihi sürece şahitlik eden veriler ve yapılaşmalar var. Biz de ilk olarak Kastamonu’da çalışmaya karar verirken, özellikle antik dönemde var olan bölgeler arası ticaret açısından aktif olduğunu düşündüğümüz kıyı bölgelerindeki ilçeleri seçtik. İnebolu, Bozkurt ve Abana, yüzey araştırması çalışmasına uygun olan ilçelerimizdi. Diğer ilçelerde de benzer çalışmalar yürütmeyi planlıyoruz ama yüzey araştırması kapsamında her sezon 10-15 günlük bir süreçte çalışıldığı için bütün ilçeleri bitirebilmemiz mümkün değil. Bu yüzden ilk etapta İnebolu, Bozkurt ve Abana ile başlamak istedik. Antik dönemde bu bölgenin önemi, ticaret yolları üzerinde olduğu için büyüktü. Kıyı ilçelerimizin ticaret potansiyelini, bağlantı kurduğu bölgeleri, yerleşimleri, kentleri ve burada yaşayan toplulukları ortaya çıkarmak istedik. Paflagonya’nın kentlerinden biri olan Kastamonu, Paleolitik dönemden itibaren yerleşime açık bir bölgedir. Henüz Paleolitik dönemi işaret eden bir veriye ulaşamadık, ama ticaretin aktif olduğu ve kentlerin büyüdüğü Roma dönemine ve öncesine ait verilerimiz var. Taşköprü ilçemizde bulunan Pompeipolis gibi bölgeler, her dönemde önemliydi. İnebolu’nun yakın tarihimiz için de önemi herkes tarafından biliniyor. Biz de yaptığımız çalışmalarla bu verileri toplayarak ve birleştirerek İnebolu’nun önemini yeniden vurgulamak istiyoruz" ifadelerini kullandı.

Araştırma Başkanı Kızılarslanoğlu, projeye izin veren Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne, destek veren Kastamonu Valiliği, Kastamonu Üniversitesi, İnebolu Kaymakamı Ahmet Vezir Baycar’a, İnebolu Belediyesi, Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü, İnebolu Orman İşletme Müdürlüğü, Arkeoloji Müzesi ile yerel halka ve köy muhtarlarına teşekkür etti.

Araştırma ekibinde, bakanlık yetkili uzmanı olarak Kastamonu Arkeoloji Müzesi Uzmanı İsmail Çoban, Kastamonu Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Rabia Aktaş ve Arkeolog Berkay Kavak yer alıyor.

Kaynak: İHA

Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.