Hasankeyf'te 1600 Yıllık Roma Dönemi Askeri Yapı Kalıntıları Bulundu
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda, Roma dönemine ait 1600 yıllık bir askeri yapının kalıntıları ortaya çıkarıldı.
İnsanlık tarihinin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Hasankeyf ilçesindeki Hasankeyf Kalesi’nde Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekai Erdal’ın başkanlığında yürütülen arkeolojik kazılar tüm hızıyla devam ediyor.
İlk olarak 1984 yılında başlatılan kazılarda bugüne kadar Asurlular, Sasaniler, Bizans dönemi, Dört Halife dönemi, Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler, Mervaniler, Artuklular, Eyyubiler, İlhanlılar, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait birçok kültürel varlık gün yüzüne çıkarıldı.
Bunlar arasında Demir Çağı’na ait pişmiş topraktan yapılmış at figürü, Artuklu dönemine ait "köpek ısırması ile akrep ve yılan sokmalarına karşı şifa tası", yine aynı döneme ait Orta Asya Uygur stilini yansıtan alçıdan yapılmış insan yüzü kabartması ve 13-14. yüzyıla tarihlenen, bitkisel bezemelere sahip renkli alçı parçaları yer alıyor. Bu alçı parçalarının benzerleri, İran’daki Büyük Selçuklu ve İlhanlı dönemine ait camilerde de görülmektedir.
Ayrıca, Artuklular’dan Osmanlı dönemine kadar uzanan süreçte kulplu ve çivili tabutlarla gömülmüş Müslüman mezarları da bulundu. Geçen yıl, sağlık alanında kullanılmış, üzerinde tılsımlar, mühürler ve ayetler bulunan bir şifa tası ve akik ile kemikten yapılmış iki zihgir (okçu yüzüğü) keşfedilmişti. Bu yıl da kazılar uzman ekipler tarafından titizlikle sürdürülmeye devam ediyor.
Bu çalışmalarda, Roma İmparatoru 2. Konstantius dönemine ait olduğu belirlenen 1600 yıllık bir askeri yapının kalıntılarına ulaşıldı.
Kazı başkanı Doç. Dr. Zekai Erdal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü desteği ile 2024 yılı kazı çalışmalarının temmuz ayında başladığını söyledi. Erdal, şimdiye kadar Cumhuriyet, Osmanlı, Akkoyunlu ve Safevi dönemlerine ait yapı ve malzemelere ulaştıklarını belirtti.
Erdal, “Tarih kaynaklarında Hasankeyf’te Geç Roma dönemine ait bir askeri yapı ve kaleden bahsedilmektedir. Ancak bugüne kadar yapılan araştırmalarda bu yapının izine rastlanmamıştı. 2024 yılı itibarıyla 2. Konstantius döneminde inşa edildiği ve 4. yüzyıla tarihlendiği söylenen bir yapı kalıntısı ortaya çıkarıldı” dedi.
Bu yapı kalıntısının Roma döneminde görülen İsodom duvar tekniği ile yapıldığını belirten Erdal, taşların boyutları ve yapım tekniklerinin Roma dönemi mimarisiyle örtüştüğünü vurguladı.
Erdal, ayrıca yapının iç ve dış bölümlerinde o döneme ait seramik kalıntılarına ulaşıldığını da ekledi. Duvar kalıntılarının izini sürerek, Geç Roma dönemi ve sonrasındaki Emevi, Abbasi, Mervani ve Hamdani gibi devletlere ait yapıların da bulunabileceğini dile getirdi.
Kaynak: AA