Kayalıpınar Kazılarında Tapınak İzine Rastlandı
Eski adı "Samuha" olan 3 bin 800 yıllık Hitit şehri Kayalıpınar'daki kazılarda, Hitit döneminin önemli tanrılarından biri olan Hurri Hava Tanrısı Teşup'un kız kardeşi Šauška'ya ait olduğu değerlendirilen bir tapınak yapısına rastlanıldı.
Sivas Müze Müdürlüğü ve Almanya Marburg Philipps Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Vuslat Müller Karpe danışmanlığında 2005 yılında başlatılan kazılar, yılın belirli dönemlerinde devam ediyor.
Farklı dönemlerde yapılan kazılarda, bugüne kadar eski Asur Ticaret Kolonileri, Hitit, Roma ve Bizans dönemlerine ait yapılar, Helenistik, Roma ve Erken Hristiyanlık eserleri ile birlikte Hitit kralları, prenses, prens ve görevlilerine ait çok sayıda mühür baskısı bulunmuştur.
Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Doç. Dr. Çiğdem Maner, AA muhabirine verdiği demeçte, 4 Temmuz'da başlayan kazılarda 30 kişilik ekibin görev aldığını belirtti. Maner, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın temsilcisi olarak da kazıya Sivas Müzesinden sanat tarihçisi Yavuz Akkaya'nın katıldığını ifade etti.
Maner, özellikle bir alana odaklandıklarını belirterek, "Tapınak yapısı olabileceğini düşündüğümüz bir alanda çalışıyoruz. Geçen yıl bu alanda Hititçe bir tablet parçası bulunmuştu ve büyükbaş hayvan sevkiyatından bahsediyordu, 1200 inek ve 400 öküz gibi. Bu yılki araştırmacılar bu yapıları ortaya çıkarmaya karar verdiler ve bu seneki ana hedeflerimizden biri de bu." dedi.
Ağustos 2022'den itibaren bu anıtsal alanda çalışmalar artarak devam etti. Maner, "Burasının Šauška Tapınağı olabileceğini düşünüyoruz. Önümüzdeki haftalarda yapılacak kazılar, bunun doğru olup olmadığını ortaya çıkaracaktır." diye konuştu.
"Anıtsal bir giriş var"
Maner, bölgede tapınak olduğunu düşündüklerini belirterek, "Anıtsal bir giriş var, mimari ve yapı olarak diğer tapınaklarla karşılaştırdığımızda tapınak olabileceğini düşünüyoruz. Arkeolojide karşılaştırmalı çalışmalar önemlidir. Kayalıpınar, milattan önce ikinci binyılda önemli bir yerleşim yeriydi. Hem eski Asur Ticaret Kolonileri hem de Hitit döneminde dini bir merkezdi. Asur döneminde çivi yazılı metinlerde tanrıça Ištar'ın tapınağından bahsediliyor. Hitit döneminde ise Šauška'dan bahsediliyor. Henüz her iki dönem için de tapınak bulunamadı. Ancak Kayalıpınar'da bulunan tüm çivi yazılı metinlerden anladığımız kadarıyla dini faaliyetler, festivaller sürekli burada yapılıyordu. Bu yüzden bu alana odaklanmaya karar verdik ve tüm yapıyı bu yaz ortaya çıkarmayı planlıyoruz." dedi.
Geçen yılki kazılarda 3. Hattuşili dönemi, eşi, çocukları ve Kraliyet ailesine ait önemli mühür baskıları ortaya çıkarıldı. Bu mühür baskıları sayesinde o dönem Kayalıpınar'ın önemli bir yerleşim yeri olduğunu ve Kraliyet ailesinin burada yaşadığını anladıklarını ifade eden Maner, "Şu anda odaklandığımız alanda büyük hayvan sevkiyatını içeren bir mühür baskısı bulduk." ifadesini kullandı.
Kayalıpınar'da yapılan kazılarda şu ana kadar 100'e yakın envanterlik eser bulunduğu ve bunların Sivas Arkeoloji Müzesi'ne ait olduğu bildirildi.
Maner, Kayalıpınar'ın tarihi önemine dikkat çekerek, "Kayalıpınar, Paleolitik Çağ'dan Selçuklu dönemine kadar önemli bir yerleşim yeriydi. Kızılırmak kenarında olması ve çevresindeki diğer yerleşimlerle köprü görevi görmesi nedeniyle önemli bir yerleşim alanıydı. Doğası da tarım ve hayvancılık için çok uygundu. Bu yüzden burada bulunan eserler Paleolitik dönemden Selçuklu dönemine kadar geniş bir yelpazeye ait." dedi.
Kaynak: AA
Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.