Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi: 1700 Yıllık Tarihe Işık Tutuyor

Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi: 1700 Yıllık Tarihe Işık Tutuyor

Sultanahmet Meydanı'ndaki Defter-i Hakani Nezareti binasında yer alan Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi, Ayasofya'nın 1700 yıllık zengin tarihini yerli ve yabancı ziyaretçilerle buluşturuyor.

Zenginleştirilmiş yeni eser koleksiyonu ile ziyaretçilerini ağırlayan müzenin sergi salonunda, Doğu Roma ve Osmanlı dönemlerinden gelen ve çoğu ilk defa sergilenen kıymetli eserler bulunuyor.

Güncellenen "Müze Tarihi Eserler Koleksiyonu"nda, 15. yüzyıldan kalma Kur'an-ı Kerim ve Kur'an-ı Kerim cüzü, nadide şamdanlar ve Hristiyanlık dinine ait litürjik malzemeler yer alıyor.

Ayasofya'nın yapımında kullanılan, üzerinde eski Grekçe yazıtlar bulunan tarihi tuğla ve Fossatti Kardeşler tarafından yapılan, kubbedeki dört Seraphim Meleğinin yüzünü kaplayan bronz madalyonlar da sergileniyor.

Günlük Ortalama Ziyaretçi Sayısı 1000
AA muhabirine açıklamada bulunan Müze Müdürü Dr. Murat Bozcu, müzenin açılışından bu yana ziyaretçi sayısının arttığını belirterek, günde yaklaşık 1000 ila 1250 kişinin müzeyi gezdiğini ifade etti.

Bozcu, müzenin görsel ve işitsel zengin tarih anlatımının yanı sıra tarihi eserler ve akademik bilgilerle ziyaretçilerin dikkatini çektiğini vurguladı. "Ziyaretçilerimiz dijital deneyimi, buradaki akademik bilgilerle pekiştiriyor. Burayı ziyaret ettikten sonra Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'ne gittiklerinde konuyla ilgili detaylı bir bilgi sahibi oluyorlar. Keyifli bir zaman geçirdiklerini biliyoruz." dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığının yeni deneyim müzelerinden ilkinin Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi olduğunu belirten Bozcu, "Müzenin dijital bölümünde, ziyaretçilerimiz geniş bir alanda odadan odaya geçerek, Ayasofya-i Kebir Cami'nin 1700 yıllık tarihini teknolojik imkanlar sayesinde deneyimliyorlar." ifadesini kullandı.

"Hristiyanlıkla İlgili Önemli Bir Koleksiyon da Müzemizde"
Bozcu, müzede kürasyon çalışmalarının tamamlandığını ve 204 eserin sergilendiğini belirterek, "Bunların büyük bir kısmı daha önce müze depolarında muhafaza edilirken, ilk kez sergiye çıkarıldı. Bu zengin koleksiyonu, restorasyon ilkelerine uygun şekilde özel ısı ve nem dengesi sağlayan sistemlerle ziyaretçilerin beğenisine sunuyoruz." diye konuştu.

Müzenin kalıcı sergi salonunda yer alan ilk Ayasofya binasına ait eski mimari parçaların önemine değinen Bozcu, şunları ekledi:

"Bunlar önemli bilimsel verileri teşkil eden eserler. Ayasofya, büyük bir kare üzerine kubbe yerleştirilmesiyle oluşturulmuş önemli bir mimari yapıya sahip. Kubbe ilk inşasından kısa süre sonra çökmüş ve daha sonra tekrar inşa edilmiş. Kubbenin inşasında kullanılan, Rodos'ta üretilen yazıtlı tuğlalar da ilgi çekiyor. Fatih Sultan Mehmet'in kurduğu Ayasofya Vakfiyeleri ile ilgili tüm teknik detayları içeren 36 metre uzunluğundaki vakfiye, müzemizin başyapıtları arasında. 15. yüzyıla tarihlenen Kur'an-ı Kerim, Ayasofya'nın Osmanlı döneminde camiye hediye edilmiş el yazmaları, rahleler, sedef kakma cüz muhafazaları ve Ayasofya'nın minberinde kullanılmış Ravza-i Mutahhara örtüsünden yapılmış sancak, ilgi çeken eserler arasında. Ayrıca, Anadolu'da kiliselerde koruma amaçlı müze koleksiyonuna kazandırılan Hristiyanlıkla ilgili önemli bir koleksiyon da burada sergileniyor."

Müze Hakkında

Yaklaşık 3 bin 200 metrekare kapalı alana sahip olan müzede, İstanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından kurulan Ayasofya Camii Vakfına dair belgeler sergileniyor. Bu belgeler, vakfın idaresi ve harcamaları hakkında detaylı bilgiler sunuyor.

Müzede, Ayasofya'nın hem Bizans hem de Osmanlı dönemi, son teknolojiler yardımıyla sürükleyici görsel ve işitsel bir gösterimle, 23 farklı dil seçeneğiyle anlatılıyor.

Ayasofya koleksiyonundan büyük kısmı ilk kez sergilenen eserlerin yer aldığı Kilise, Camii, Müze ve Yeniden Camii başlıkları altında dört bölüm bulunuyor. Binanın zemin katındaki pencerelerden Bizans dönemine ait bir sarnıç da izlenebiliyor.

Müze İçeriği
Müze turu, Bizans'a ayrılan bölümle başlıyor. Bu bölümde, Bizans devletinin kuruluşu, Ayasofya'nın inşasından önce ve sonra geçirdiği aşamalar, mimarisi ve kubbesi, ikonoklazma dönemindeki yıkımlar ve Haçlı Seferleri sırasındaki yağma, özel görsel şovlarla anlatılıyor.

Ziyaretçiler, Konstantin, Theodosius, Ayasofya'nın mimarı İsidorus ve İmparator Jüstinyen'i tanıyor, her birinin Ayasofya'nın tarihindeki yerini öğreniyor.

Hadis kapısından geçilen Osmanlı bölümü, Fatih Sultan Mehmet'in Ayasofya'ya olan ilgisi ve sonraki padişahların katkılarıyla devam ediyor. Mimar Sinan'ın Ayasofya'yı koruyan revizyonları da görsel şovlarla sunuluyor.

Müzenin sergi salonunda, Ayasofya'nın 4. yüzyıldan günümüze ulaşan tarihi, büyük kısmı ilk kez gösterilen eserlerle anlatılıyor. Kronolojik koridorda sergilenen mühürlü tuğlalar, mozaikler, hat levhaları ve tarihi tablolar gibi çeşitli orijinal parçalar yer alıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde, DEM Müzecilik tarafından kurulan Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi'ndeki görsel ve işitsel sunum, kreatif yönetim ekibi ve birçok sanatçı tarafından hayata geçirildi. Her deneyim salonu için döneme uygun görsel içeriklere, canlı müzik grupları eşlik etti. Ses mühendisleri her odaya uygun ses tasarımı yaptı.

Müzedeki hikaye anlatımı, sanatçılar Selçuk Yöntem ve Gülen Karaman tarafından seslendirildi. Ayasofya Tarih ve Deneyim Müzesi, haftanın yedi günü 8:00 - 19:00 saatlerinde ziyaretçilere açık.

Kaynak: AA

Arkeolojiye dair daha fazla içerik için  Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.