390 0 comments
Kars'ta yer alan UNESCO Dünya Miras Listesi'ndeki Ani Ören Yeri'nde yürütülen kazı çalışmaları sırasında keşfedilen ve Anadolu'daki ilk kaya mescit olduğu düşünülen mağara, turizme kazandırılacak.
Arpaçay Nehri vadisinde konumlanan Ani, 884-1045 yılları arasında Bagratlılar, 1045-1064 yılları arasında Bizanslılar tarafından yönetilmiş ve 16 Ağustos 1064'te Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından fethedilmiştir.
Tarih boyunca Bagratlı Hanedanlığı, Bizans, Büyük Selçuklu, Gürcü Krallığı, Moğollar, İlhanlılar, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü Ani Ören Yeri, 100 hektarlık bir alana yayılmaktadır. Bu bölgede, Hristiyanlar ve Müslümanlar yan yana yaşamıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Kafkas Üniversitesi (KAÜ) işbirliğiyle Ani'de yürütülen kazı çalışmaları, 8 farklı noktada devam etmektedir. Bu çalışmalar kapsamında keşfedilen ve Anadolu'daki ilk kaya mescidi olduğu düşünülen mağaranın turizme kazandırılması için çalışmalar başlatılmıştır.
Gelecek ay turizme açılması planlanan mağara çevresinde ekipler hummalı bir çalışma yürütmektedir. Turistlerin rahatça inip çıkabilmesi için mağaraya merdivenler yapılmaktadır.
Ani Ören Yeri'ndeki kazı çalışmalarını inceleyen Vali Ziya Polat ve Kafkas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Kapu, Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan'dan çalışmalar hakkında bilgi aldı. Vali Polat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ani Ören Yeri'nin Türk ve dünya tarihi açısından çok önemli bir yer olduğunu belirtti.
Polat, "Ani, Anadolu'da fethettiğimiz ilk topraklar arasında yer alıyor ve burada ilk Türk camisi, ilk Türk mezarlığı ve çarşısı bulunuyor. Kazı ekibimiz, Anadolu'daki ilk kaya mescidinin önünde çalışıyor. Arkadaşlarımız buradaki temizlik çalışmalarını ve yürüyüş yollarını yapıyorlar. İnşallah temmuz ayında burayı da turizme açmayı planlıyoruz," dedi. Polat ayrıca, Bostanlar Vadisi'nde bu tarz yüzlerce mağaranın bulunduğunu söyledi.
Ani'nin genellikle Orta Çağ şehri olarak bilindiğini, ancak yapılan çalışmalarla İlk Çağ'da da mezarlık ve konut olarak kullanıldığını belirten Polat, "Türklerin Anadolu'daki ilk kaya mescidini bu yıl turizme açacağız. İlerleyen yıllarda Bostanlar Deresi'ndeki mağaraları da turizme kazandırmayı hedefliyoruz. Temmuz ayında buranın turizme açılması için çalışmalar sürüyor," diye konuştu.
KAÜ Öğretim Üyesi ve Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan, Orta Çağ'ın en önemli kentlerinden olan Ani Ören Yeri'ndeki 2024 kazı ve koruma çalışmalarının haziran ayında başladığını hatırlattı. Arslan, bölgede 8 noktada kazı ve koruma çalışmalarının sürdüğünü belirterek, "Bu yıl ilk kez çalışmasına başladığımız Divin Kapısı Kaya Mescidi olarak adlandırdığımız bölgede yoğun bir şekilde çalışmalarımız devam ediyor," dedi.
Ani'nin etrafını çevreleyen yüzlerce mağara bulunduğuna dikkat çeken Arslan, "Arpaçay'ın kenarındaki Divin Kapısı yakınında yer alan ve İlk Çağ'lardan kalma bu önemli ibadethane, başlangıçta şapel olarak kullanılmış, ardından kentin Müslümanlar tarafından fethedilmesiyle mescide dönüştürülmüştür," şeklinde konuştu.
Kaynak: AA
Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi