Antiphellos Antik Kenti

Antiphellos Antik Kenti

Likya Bölgesi’nin önemli kentlerinden biri olan Antiphellos Antik Kenti, Antalya iline bağlı Kaş ilçesinde yer alan bir arkeolojik sit alanıdır. Kent, Antik dönemde Likya Birliği'ne bağlı önemli merkezlerden biriydi. Likya dilinde adı Habesos (Habesa) olarak geçen kent, Phellos’un karşısındaki yer anlamına gelen Antiphellos adını sonradan almıştır. Phellos ise taşlık ülke anlamına gelmektedir. Antiphellos'un kuruluşu hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Kent, denizcilik ve deniz ticareti ile ün kazanmıştır. Antiphellos, Hellenistik ve Roma dönemlerinde refahını artırmış ve zenginleşmiştir.

Bugünkü bilgilere göre kentin varlığı MÖ 6. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Phellos kentinin limanı olarak kurulduğu, Hellenistik dönemde ticari girişimleri önem kazandığında ana kente göre çok daha hızlı geliştiği bilinmektedir. Roma Dönemi’nde önemli bir liman kenti haline gelmiştir.

Kent, MÖ 2. yüzyıl ortalarında Likya Birliği’nde tek oy hakkı ile kısıtlanmış, ancak bir ticaret kenti olarak hem Likya Birliği adına hem de kendi adına bastırdığı sikkeleriyle tanınmıştır.

Bugün kente ait kalıntılar ilçenin çevresinde ve doğu- batı doğrultusunda uzanan Çukurbağ Yarımadası boyunca devam etmektedir. Kentin surları yarımadanın başladığı kısımda Meis adasına bakan yüzde yer almaktadır. Surların limana baktığı kısımda günümüzde camiye dönüştürülmüş olan bir kilise, kilisenin güneydoğusunda ise hangi tanrıya ait olduğu bilinmeyen bir tapınak bulunmaktadır. Tapınağın orijinali MÖ 1. yüzyıla sonradan yapılan ek kısım ise MS 3. yüzyıla tarihlenmektedir.

Kentin tiyatrosu tapınağa göre daha iyi korunmuş durumdadır. Akropolün güney eteğinde yer alan tiyatro yamaca yaslanmış biçimdedir ve denize bakan yirmi altı otuma sırasından oluşmaktadır. Tiyatronun Hellenistik Dönem’e ait olduğu düşünülmektedir. Bu yapının kuzeydoğusunda yirmi dört adet kadın kabartmasının bulunduğu ve MÖ 4. yüzyıla tarihlenen bir mezar odası yer almaktadır. Günümüzdeki Kaş’ı kuzeydoğudan sınırlayan tepenin üzerinde pek çok Likya yazıtlı kaya mezarı bulunmaktadır. Bunlar arasında en ilginç olanı ikinci katı Gotik kemer biçiminde yapılmış üstünde bir Likya yazıt olan mezardır. Yüzyıllar sonra mezar Claudia Recepta adlı bir kadın tarafından tekrar kullanıldığında Latince bir kitabe eklenmiştir. Bunlardan başka limanın çevresinde su içinde ve kıyıya yakın daha geç dönemlerde yapılma Likya tipi lahitler kentin günümüze kalabilmiş diğer anıtlarıdır.

Antiphellos'un keşfi, 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan bir süreçtir. 1881 yılında Kaş'ı ziyaret eden Charles Fellows adlı bir İngiliz gezgin, kentteki kalıntıları keşfetmiş ve ilk incelemeleri yapmıştır. Daha sonra 1960'lı yıllarda kazılar başlamış ve kalıntılar gün yüzüne çıkarılmıştır. Kentin kalıntıları ve tiyatrosu, tarih ve arkeoloji meraklıları için ilgi çekici bir yerdir. Aynı zamanda Kaş'ın güzel doğası ve deniziyle birleşerek ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunmaktadır.

Yapılan arkeolojik kazı çalışmaları ile Antiphellos'un tiyatrosu, surları, anıtsal mezarları, su kemeri, bazilika kalıntıları ve diğer yapılarının birçoğu gün yüzüne çıkarılmıştır. Tiyatro, en iyi korunmuş yapılardan biridir ve hala kullanıma açıktır. Kazılar sayesinde tiyatronun orijinal planı ve mimari detayları hakkında daha fazla bilgi edinilmiştir.

Ayrıca, arkeolojik kazı çalışmaları ile ortaya çıkan buluntular da Antiphellos'un tarihi hakkında önemli bilgiler vermektedir. Seramikler, sikkeler, heykeller, mezar eşyaları ve diğer arkeolojik buluntular, kentin ticaret ilişkileri, yaşam tarzı ve kültürel özellikleri hakkında bilgiler sunmaktadır. Kent, günümüzde ücretsiz olarak ziyaret edilebilmektedir.

Kaynak: ANTAB

Arkeolojiye dair daha fazla içerik için Arkhe Arkeoloji Dergisi ve Arkhe Kitap bölümlerini ziyaret etmeyi unutmayın.